Geschiedenis van ijsclub Zoeterwoude

Op 4 februari 1895 werd de ijsclub opgericht. Dit ging samen met de eerste hardrijderij van Zoeterwoude. Deze werd georganiseerd door een groep Zoeterwoudenaren, die het helpen van hun medemensen tot doel had in de strenge winters. Hiervoor hadden ze al een samenkomst in café Ruimzicht georganiseerd waaruit het plan voor de hardrijderij voortkwam.

Bij de oprichting werd wethouder W.J. van Velsen voorzitter. De ijsclub was de eerste vereniging waaraan een lidmaatschap verbonden was. De belangrijkste doelstelling van de ijsclub was de werkverschaffing, omdat er in de winter vaak honger werd geleden. Zo gingen er meteen de volgende dag mensen aan het werk als baanvegers. Dit was een vaak zware baan met verantwoordelijkheden. Pas na lange tijd werden de lonen verhoogd. Ook werd het materiaal beter, zodat het werk beter kon worden uitgevoerd. Zo werd het ijs goed onderhouden en de veiligheid van de schaatsers verbeterd. Op die manier ontstond ook de Dreg. Oorspronkelijk was dit kleine werpanker bedoeld om dingen uit het water op te vissen, maar het werd door schaatsers vaak als reddingsmiddel gebruikt als ze door het ijs gezakt waren.

Aan het einde van de jaren veertig vervaagde de doelstelling van de ijsclub omdat werkverschaffing niet meer nodig was. De ijsclub sloot haar eerste tijdperk af. Vanaf het begin volgden besturen en voorzitters elkaar op. De algemene vergadering van de ijsclub was altijd een bijzondere gebeurtenis. Deze bestond uit het voorlezen van het financieel verslag, het benoemen van een controlecommissie om de penningmeester te controleren en een gratis verloting.

Naast het bestuur hadden ook de hoofdcommissarissen een belangrijke taak. Zij waren verantwoordelijk voor een bepaald rayon, een groot deel waar ijs lag dat weer onderhouden werd door verschillende baanverzorgers. Dit was in de jaren vijftig en men stelde toen vast dat het doel van de vereniging veranderd was. Het sportieve karakter vormde nu het hoofddoel

In de jaren zestig werd er besloten dat ook mensen van buiten Zoeterwoude lid konden worden van de Zoeterwoudse ijsclub. In die tijd ging het niet goed met de ijsclub. Er waren een aantal incidenten en er was ook een groep die buiten de ijsclub om wedstrijden wilde houden. Er heerste dus een sombere stemming binnen de ijsclub in de jaren zestig. De algemene vergaderingen werden amper meer bezocht en in 1965 dreigde er een crisis voor de ijsclub. Door het gebrek aan ijs waren er in die tijd geen activiteiten. Zo was de samenwerking tussen het bestuur en de leden geheel zoek. Men probeerde hier wel wat aan te doen door kaartavonden te organiseren en door een nieuw bestuur samen te stellen, maar het liep nog lang niet naar wens. Er was zelfs een periode van enkele jaren zonder ook maar een enkele activiteit.

In de jaren zeventig waren er twee schaatsers die het niet konden aanzien dat de ijsclub op non-actief stond. Martien van der Geest en Willem Olsthoorn vormden samen met Gerard van der Hoeven in 1971 een geheel nieuw bestuur en de ijsclub nam zo een nieuwe start. Het nieuwe bestuur herstelde de vergadering-oude-stijl weer in ere, dus weer met gratis verloting en anijsmelk. Er kwam weer een nieuwe materiaalcommissaris, Arie Berg en er kwam een wakkendienst. Ook werd de contributie verhoogd omdat de braderie op het Watertje, het feest voor het 85-jarige bestaan en de schaatstrainingen voor de jeugd veel kosten vergden. Ook kwam er het besluit om als lid toe te treden tot de KNSB. Dit kon eerst niet vanwege de kosten.

In de jaren tachtig ging het zeer goed, beter dan ooit tevoren. Het 85-jarig bestaan werd niet gevierd met een groot feest, maar met de aanschaf van verlichting voor de schaatsbaan op de Noord Aa. De doelstelling werd toen omschreven als "het bevorderen van de ijssport". Op 14 april 1982 werd de ijsclub opgeschrikt door een ongeval aan de Zwetkade waarbij jeugdlid William Turk omkwam. Een jaar erna werd ter nagedachtenis voor de eerste maal de William Turk-bokaal uitgereikt. Op 25 januari 1984 werd op de algemene vergadering als eerste vrouw Toos Janmaat-van Haastert gekozen in het bestuur. Zij nam het penningmeesterschap van Willem Olsthoorn over. Dit was een historische gebeurtenis. Het 90-jarig bestaan werd gevierd met een tentoonstelling in Don Bosco. Als bijzonder cadeau kreeg de ijsclub een nationale vlag en een speciale ijsclubvlag met de tekst "1895-1985". In het jubileumjaar werd de trainingsgroep IJsclub Zoeterwoude ingesteld. Ook verscheen er het eerste, toen nog naamloze, clubblad. Nadat Toos Janmaat de ban had gebroken traden er meer vrouwen tot het bestuur toe. Later weer werd de contributie verdubbeld, omdat deze toch wel erg laag bleek. Een sportief hoogtepunt was verder het behalen van de nationale, Europese en wereldtitel shorttrack in 1988 door Peter van der Velde.

De jaren negentig begonnen met de viering in februari 1990 van het 95-jarig bestaan van de vereniging. In november van datzelfde jaar werd de club echter ook met een ernstig ongeval geconfronteerd: op de ijsbaan te Leiden viel Evelyn van Leeuwen en botste tegen de boarding; ze liep daarbij een partiële dwarslæsie op waardoor ze gedeeltelijk verlamd raakte. De trend, ingezet in de jaren '80, waarbij steeds meer vrouwen bestuursfuncties op wilden nemen zette zich ook in deze periode door en het aantal mannen en vrouwen in het bestuur kwam steeds beter in evenwicht. In september werd autobedrijf Versteegen de eerste tenuesponsor. Zo kregen alle leden een outfit waardoor ze goed herkenbaar waren.
Sportief kende de ijsclub vele goede resultaten met Jeroen Straathof. In 1992 werd hij in Warschau wereldkampioen bij de junioren. Hij werd in de kernploeg gekozen en nam deel aan de worldcupwedstrijden en de Olympische Winterspelen in Hamar. In 1996 werd hij, opnieuw in Hamar, wereldkampioen 1500 m op het eerste WK afstanden. Op nationaal niveau kwamen ook Patrick den Elsen en Judith Straathof tot goede resultaten. Judith won in de periode 1995-1999 verschillende nationale titels in de diverse leeftijdscategorieën. Ze maakte deel uit van de KNSB Kernploeg Opleiding Langebaan en van de KNSB Kernploeg Sprint. Haar laatste titels behaalde ze bij de senioren in 1997 op het NK Afstanden in Den Haag, waar ze zowel de 500, de 1000 als de 1500 m won. Ze werd 9 x Nederlands Kampioen bij Junioren en Senioren.

Op 24 november 2002 ging een lang gekoesterde wens in vervulling. De landijsbaan “Veld 11” werd geopend. Op 11, 12, 13 en 14 december van datzelfde jaar konden we voor het eerst schaatsen op onze landijsbaan. Dankzij een actie van een paar leden van de ijsclub: lid worden van de club en gratis toegang op de landijsbaan, steeg ons ledenaantal met 500 personen. In de zomermaanden trainen onze jeugd- en seniorenleden op de landijsbaan.

De jaarlijkse “Groene Hardloop” wordt vanaf september 2007 georganiseerd en in 2013 werd hier een wandeltocht aan toegevoegd. Jaarlijks wordt ook in begin december de Jan van der Geest-cross op de landijsbaan verreden. Andere evenementen die plaatsvinden op de landijsbaan zijn, vanaf 2009 het Dorpsfeest en drum en fanfareshowbands gebruiken gebouwen en landijsbaan als oefenterrein.

In September 2012 werd het prachtige clubhuis met dank aan veel vrijwilligers, gerealiseerd en geopend. In 2015 is er steeds meer samenwerking ontstaan met andere ijsclubs. O.a. zomer en- wintertrainingen, trainingsweekenden met ijsclubs uit Stompwijk, Voorschoten, IJsvereniging Leiden en IHCL.

In 2019 heeft de ijsclub Zoeterwoude een inlineskatebaan gerealiseerd op de locatie van de landijsbaan. Steeds meer leden zijn gaan inlineskaten als vorm van training in het zomerseizoen, maar er zijn ook nieuwe leden bijgekomen die niet schaatsen maar alleen inlineskaten als op zichzelf staande sport. 

In 2023 heeft de ijsclub zich uitgebreid met een nieuwe tak van sport: Schoonrijden. Per 30 juni 2023 is de Landelijke Vereniging van Schoonrijders opgehouden te bestaan, en hebben 22 leden van de Trainingsgroep Zoetermeer zich aangesloten bij de ijsclub.